ПУБЛИКУМ Вистината на прво место
Израел продолжува со засилување на контролата врз територијата на Појасот Газа. Како резултат на тоа, сѐ повеќе од 2,3 милиони жители на Газа се стиснуваат во сѐ помал простор додека истовремено трае интензивното бомбардирање.
Во саботата израелскиот министер за одбрана Израел Кац изјави дека израелските одбранбени сили (ИДФ) ја презеле контролата врз големи делови од југот на Газа.
„ИДФ сега заврши со преземање на контролата врз коридорот Мораг, кој ги поврзува Рафах и Кан Јунис, со што целата област меѓу коридорот Филаделфија и Мораг станува дел од израелската безбедносна зона“, рече Кац. На социјалната мрежа Х, Кац додава дека „Газа ќе стане помала и поизолирана, а сѐ повеќе нејзини жители ќе бидат принудени присилно да се евакуираат од конфликтните зони“. Тој ги повика Палестинците да го „отстранат Хамас“ за „војната да престане“.
Израелската влада вети дека ќе ја засили офанзивата и ќе заземе големи делови од Газа за да изврши притисок врз Хамас, организација која многу земји ја сметаат за терористичка, да ги ослободи преостанатите 59 заложници, од кои за 24 се верува дека уште се живи, и да ги прифати новите услови за примирје.
Цивилите ја плаќаат цената
И повторно најмногу страдаат цивилите во Газа. Пред војната, областа Рафах во јужна Газа броеше околу 200 илјади жители.
Кога Абдул Рахман Таха се вратил во својата населба во Рафах по привременото примирје во јануари, затекнал „само мал дел од куќата кој сѐ уште стои“. Неговото семејство останало да живее меѓу урнатини. На почетокот на април, израелската армија издаде наредба за раселување, а Таха и неговото семејство повторно биле приморани да заминат. „Рафах е речиси целосно уништен град. Останати се само неколку куќи. Улиците се уништени и ќе треба да се обноват. Сега ќе си ја завршат работата и ќе го уништат и тоа малку што е останато“, вели Таха, кој сега живее во шатор во Кан Јунис, во уште потешки услови.
Откако заврши првата фаза од примирјето на почетокот на март, израелската влада ја прекина испораката на гориво, храна, комерцијални и хуманитарни потреби за Газа. Обединетите нации во понеделникот предупредија дека „хуманитарната ситуација сега е веројатно најлоша во последните 18 месеци од почетокот на судирите“.
„Токму кога помисливме дека војната заврши, таа се врати со полна сила, со постојано крвопролевање – 24 часа на ден“, рече Абу Таха. „Хаосот е уште поголем. Безбедносната ситуација се влошува. Тоа е застрашувачко чувство“, вели тој.
Овој 51-годишен Палестинец е загрижен што неговиот роден град сега е дел од т.н. „безбедносни зони“. Новиот коридор Мораг – копнен појас на околу 12 километри од исток кон запад – го отцепува Рафах од соседниот Кан Јунис и граничниот премин со Египет.
Коридорот е наречен според поранешната израелска населба која беше демонтирана во 2005 година, како и коридорот Нецарим во централна Газа, кој ги дели северниот и јужниот дел од појасот. ИДФ го контролира движењето меѓу овие области преку контролни пунктови. Војската до душа се повлече за време на примирјето, но беше прераспоредена во март. Абу Таха се надева дека Израел само се обидува да го „заплаши народот и да изврши политички притисок“, а не да не го спречи засекогаш да се врати дома. Сепак тој вели дека „проблемот е во тоа што целата иднина на Газа сега е неизвесна“.
Израелската влада не изнесе никаков план за „денот потоа“и ги претставува своите постапки како дел од стратегијата за максимален притисок врз Хамас. Организациите за човекови права трдат дека Израел се чини ја поставува основата за долгорочна воена контрола преку делење на Појасот Газа на повеќе делови користејќи коридори и проширувајќи ја тампон зоната долж границата со Израел.
Ново раселување на населението
Абу Таха е еден од околу 400 илјади лица кои се повторно раселени за време на најновата офанзива, според податоците на Канцеларијата на ОН за координација на хуманитарни работи. Додека стотици илјади луѓе можеа да се вратат од југот на северот за време на примирјето во јануари, сега израелската армија ги упатува да одат уште подалеку на запад.
Според Канцеларијата на ОН, речиси 70 отсто од територијата е ставена под „наредба за раселување“ или означена како „забранета зона“, каде што израелските власти бараат од хуманитарните тимови да го координираат движењето. Израелската војска тврди дека евакуациите имаат за цел да ги заштитат цивилите, а некои се спроведени во области од кои палестинските борци неодамна лансираа ракети кон Израел.
Министерот за одбрана Кац во текот на викендот повтори дека „доброволното заминување“ во други земји ќе им се дозволи „на сите кои се заинтересирани“, што е алузија на контроверзниот план на американскиот претседател Доналд Трамп за „преселување“ на сите 2,3 милиони жители на Газа – план што Обединетите нации го оценуваат како присилен егзодус.
Проширената тампон зона уништува села и плодно земјиште
Покрај раселувањето и разделувањето на територијата, Израел постепено ја прошируваше постоечката тампон зона во Газа, која се протега од северот долж границата со Израел сè до југ, кон Египет.
Организацијата „Прекин на молкот“, која ги собира сведоштвата на поранешните израелски војници, објави извештај во кој се наведува дека во тампон зоната систематски се уништуваат куќи, инфраструктура и земјоделско земјиште. Тие наведуваат дека областа сега главно е забранета за Палестинци.
„Уништувавме сè: полиња, гробишта, индустриски зони и куќи, се разбира. Претпоставката во ИДФ е дека тоа ќе ни донесе поголема безбедност. Зошто? Затоа што можеме да видиме како се приближуваат членови на Хамас или на Исламски џихад“, вели Надав Вајман, директор на организацијата.
Голем дел од земјиштето кое сега е во тампон зоната, претходно беше земјоделско земјиште, што под знак прашалник ја става за долгорочната способност на Газа повторно да произведува макар и само дел од храната за сопствени потреби. Според проценките на организацијата, тампон зоната е широка и до 2,5 километри на некои места и се протега до урбаните населби како Шежаија во источниот дел на градот Газа.
Ламија Бахтити минатата недела ја напушти Шежаија проследена со звуците на гранатирање и бомбардирање. „Сите области во близина на границата – север, југ и исток – се окупирани и под артилериски оган. Сите делови на Газа се под воздушни напади. Нема излез“, изјави таа во телефонскиот разговор со ДВ од западниот дел на Газа, каде што сега престојува кај роднини. Таа се соочува со секојдневната борба да ги обезбеди основните потребштини за своето семејство. „На пазар нема средства за чистење, нема вода за пиење, нема доволно храна, нема бензин, а здравствената ситуација е ужасна“, вели Бахтити.
„Газа веќе не е онаа истата Газа. Ние се обидуваме да преживееме заради нашите деца и со надеж за подобра иднина“, вели таа.
