ПУБЛИКУМ Вистината на прво место
Украинската влада и покрај жестоките напади од американскиот претседател Доналд Трамп, се обидува да ги одржи релациите со Вашингтон колку што е можно функционални. Шефот на украинската држава Володимир Зеленски во синоќешното видео обраќање се држеше до советот од американскиот потпретседател Џ.Д. Венс и не му противречи на Трамп, ниту вршеше натамошен притисок во спорот. Киев и натаму е заинтересиран да има добри односи со Вашингтон, стави тој јасно до знаење. Затоа пак Трамп продолжи да зборува против украинскиот претседател и го критикуваше наводното кршење на договор за суровини. „Имавме договор за ретки руди и други работи, но тие пред два дена го прекршија“, рече Трамп на еден настан во Мајами.
Тој претходно се жалеше дека Европа во поддршката на Украина, која зависи од помошта од Западот, си поминува подобро отколку САД. Трамп американската помош ја врзува на пристапот до ретки руди во Украина, чија експлоатација е економски профитабилна и стратешки важна. За минатонеделното патување на неговиот министер за финансии во Украина, Трамп рече дека Скот Бесент бил „прилично грубо“ третиран и дека „патувал многу часови со воз, што е опасно“. Конечно, на Бесент му било кажано „не“ и се вратил назад со празни раце. Зеленски немал време за министерот за финансии, рече Трамп.
Пред неколку недели, американскиот претседател во интервју раскажуваше: „им реков оти сакам еквивалент на 500 милијарди долари во ретки руди“. Зеленски барањето го оцени како „несериозно“ и нагласи дека „ние сме подготвени за сериозен документ, но потребни ни се безбедносни гаранции“. Се работело на договор кој, меѓу другото, обезбедува пристап на САД до украински суровини.
Зеленски сака конструктивни односи со САД
За денеска, четврток, е планирана средба со специјалниот американски пратеник Кит Келог, вели Зеленски. „Нам ни е многу важно оваа средба и работата со Америка да е севкупно конструктивна“, појасни тој и додаде дека само така може да се обезбеди стабилен мир за Украина.
Се работи за војна која „ние во Украина сакаме да ја завршиме уште од првата секунда“, рече Зеленски во своето видое обраќање. Изјавата може да се толкува како контрадикторност на обвинувањето од Трамп, кој на украинското раководство најново му ја префрли одговорноста за војната. Зеленски сепак не го наведе името на претседателот во тој контекст.
Неодамна на виделина излегоа големи тензии во односите меѓу Киев и Вашингтон. Украинското раководство беше налутено поради тоа што биле исклучени од преговорите меѓу Вашингтон и Москва за иднината на Украина. Трамп реагираше на критиките со сериозни обвинувања, го нарече Зеленски диктатор и повика на избори во Украина, кои според него одамна се доспеани. Зеленски потоа преносно го обвини Трамп дека е жртва на руска дезинформација.
Избори во време на војна не би биле легални ниту во Германија
Украинскиот амбасадор во Германија, Олекси Макеиев, ги отфрли американските и руските обвинувања дека претседателот Зеленски нема демократски легитимитет. Тоа што поради рускиот напад врз неговата земја во неа важи правото на воена состојба и затоа не може да има нови избори, не е украинска особеност, рече Макеиев за првата програма на германскиот јавен сервис АРД. „Ова е вообичаена пракса во многу земји во светот, а исто така и во Германија“, наведе тој. И де факто во членот 115х од Уставот е предвидено дека избори за Бундестагот, кои всушност би требало да се случат во време на војна, мора да се одложат на шест месеци по завршувањето на таквата состојба. „За времетраењето на одбранбената состојба, распуштањето на Бундестагот е исклучено“, се вели буквално. Истото важи и за мандатот на сојузниот претседател.
Шолц му противречи на Трамп
Канцеларот Олаф Шолц исто така го отфрли тврдењето на Трамп дека Зеленски е диктатор. „Едноставно е погрешно и опасно да се негира демократскиот легитимитет на претседателот Зеленски“, изјави политичарот на СПД за „Шпигел“. Министерката за надворешни работи Аналена Бербок изјавата на Трамп ја нарече апсурдна.
Анкетите покажуваат дека и три години по почетокот на руската инвазија, повеќе од половината од Украинците стојат зад Зеленски. Сепак, процентот на оние кои сакаат крај на војната преку преговори и компромиси континуирано расте.
Независно од тоа, постои загриженост дека Москва би можела да ги манипулира изборите во делумно окупираната соседна земја и да постави марионетска влада верна на Кремљ.
Трамп: Русите ги држат „картите во свои раце“
Како одговор на критиките од Украина дека не беше поканета на неодамнешната средба меѓу американските и руските преговарачи во Саудиска Арабија, Трамп одговори алудирајќи на Зеленски дека „тој можел да дојде, да сакал“. Во исто време, САД и Русија „успешно“ преговараа за крај на војната. Со оглед на ситуацијата на бојното поле, Русија има предност во однос на Украина, рече Трамп. „Малку ги држат картите во нивни раце бидејќи зазедоа многу територија“, додаде тој.
Шефот на Кремљ, Владимир Путин, во контекст на можни мировни преговори неодамна објави нови наводни воени успеси и рече дека Русите на целиот фронт се во предност.
Во Москва, конфликтот меѓу поранешните партнери наиде на голема радост и се користеше за налевање масло на огнот. Поранешниот претседател Дмитри Медведев на англиски јазик во објава на Х на Трамп му даде „200 проценти право“ за оквалификувањето на Зеленски како диктатор. Путин за време на настап во Санкт Петербург рече дека европските партнери во предизборната кампања во САД категорично се позиционираа против Трамп, па дури и го навредуваа. Русија никогаш не се мешала во изборната кампања, наведе тој.
Европејците со поддршка за Зеленски по нападот од Трамп
По американскиот пресврт во политиката за Украина, бројни западни сојузници ветија дополнителна поддршка за нападнатата земја. „Ние стоиме на страната на Украина и ќе ја преземеме одговорности за обезбедување на мир и безбедност во Европа“, рече францускиот претседател Емануел Макрон на неформална видео конференција на која покрај Франција, учествуваа 19 европски земји и Канада. Претходно, тој телефонски разговараше со Зеленски.
