По кој пат ѕвони поштарот

Може ли македонските политичари да си дозволат да ја поткопаат иднината на државата само поради законот за обвинителството? Може – затоа што тие главно мислат на себеси и на нивните партии. Пишува Љупчо Поповски

Дали политичарите имаат воопшто претстава какви се желбите на граѓаните? На тоа прашање е речиси невозможно да се одговори. Некогаш желбите и притаените стравови на граѓаните се под линијата на напредокот, па тогаш храбрите и визионерски политичари треба први да зачекорат преку мостот од јажиња. Некогаш општеството е похрабро и попрогресивно од застоената бара на политиката и тогаш може да дојде до конфликт. Некогаш политичарите едноставно седат заклучени во партиските штали не водејќи сметка за пошироките интереси, па граѓаните резигнирано, а делумно и со олеснување решаваат наредени во бригади да ја напуштат земјата.

Овдешната јавност допрва треба да се навикнува на Унгарецот Оливер Вархељи како еврокомесар за проширување, а сигурно и тој во неговата нова улога. Но никој не е незадоволен од неговата прва посета на Скопје. Воздржаноста кон него преку перцепцијата како еден од најдоверливите дипломати на унгарскиот премиер Виктор Орбан во голема мерка се стопи кога тој јасно ја претстави  сцената за игра подготвена од новата Европска комисија. По спектакуларното вето на Емануел Макрон за Македонија во октомври, што предизвика оставка на премиерот Зоран Заев, Европската комисија преку Вархељи едноставно претстави три точки врз кои треба да се концентрира македонската политика – имплементацијата на Преспанскиот договор, почитувањето на договорот со Бугарија и усвојување на новиот закон за јавно обвинителство. Вархељи беше новиот европски поштар кој уште еднаш заѕвони на македонските политички порти. ЕУ не се заканува со стражарно приведување на политичарите од власта и од опозицијата, туку едноставно предупредува дека ќе бидат стражарно дистанцирани од перспективното европско семејство ако не водат сметка за овие барања.

За речиси целиот дел од јавноста во овие барања нема ништо фамозно тешко. Во преспанското оро веќе играме (како и Грците) и од него е тешко да се излезе. Договорот со Бугарија не е таков тежок камен кој може да не однесе на дното, без оглед на нелогичните ставови од Софија околу историските личности. Законот за јавното обвинителство не е квадратура на кругот која не може да се реши. Ама? Политичарите не мислат исто што и јавноста. Нивната главна грижа е најмногу насочена кон партијата и нејзините интереси. А колку повеќе ги одолговлекуваш работите тие може да пермутираат.

Во октомври единствената пречка што се исправи беше Макрон и неговото барање за промена на методологијата за преговори. Други забелешки немаше (освен одбивањето Македонија и Албанија да се раздвојат) ниту од него, ниту од останатите лидери. Тогашниот претседател на Европската комисија, Жан-Клод Јункер десет пати изјави дека Македонија целосно ја заврши својата работа, но дека ЕУ потфрли и направи историска грешка. По таа блокирана шанса новата Европска комисија во некаква конвергенција со нон-пејперот на Париз и оној другиот на 11 земји членки, сега малку ја промени реториката.

Едноставни пораки

Основната цел на пораката што ја пренесе Вархељи  е да се испита зрелоста на македонските политичари и пред можното донесување одлука за датум на самитот во март да се испита што им е поважно на партиите и нивните лидери – иднината на државата или победата на изборите, па макар била на штета на интересите на граѓаните. Пораката од ЕУ е насочена и кон власта и кон опозицијата. Итното испраќање на предлог-законот за јавно обвинителство заеднички од СДСМ и ДУИ до ВМРО-ДПМНЕ е обид на владините партнери топката да ја префрлат во дворот на опозицијата и со евентуалното одбивање или одолговлекување пред почетокот на кампањата во јавноста да се претстави кој бил вистинскиот кочничар на европската перспектива на земјата. ВМРО-ДПМНЕ може да се најде на тенок мраз. Ако го одбие предлогот и до 12 февруари парламентот не го усвои новиот закон, мини извештајот на Европската комисија за Македонија и Албанија, што треба да биде објавен идниот месец, може да стави некоја кочница пред самитот во март. Па дури Албанија да добие и попозитивни оценки од Македонија. Во еден парадоксален развој на ситуацијата може да се случи Албанија да претрпи последици во нејзиниот европски пат поради застојот во Македонија.

Целиот текст ТУКА