Што може да понуди Орбан за изборната програма на ВМРО-ДПМНЕ

Во мај годинава, за време на собирот на Центристичката демократска интернационала во Брдо во Словенија, лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, се сретна со унгарскиот премиер Виктор Орбан, кој е претседател на владејачката партија Фидес. Со Мицкоски беше потпретседателот на партијата, Александар Николоски, неговото алтер его кога тој има каде и да било средба со Орбан.

Според тогашното соопштението од партијата, Мицкоски и Орбан договориле „заедничка соработка на тимови на ВМРО-ДПМНЕ и Фидес за размена на искуства и поддршка во процесот на изработка на  изборната програма за претстојните избори“.

Мицкоски во Брдо разговарал и со хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ. Според објавата на Мицкоски на Фејсбук тој и со Пленковиќ договорил „заедничка соработка на тимови на ВМРО-ДПМНЕ и ХДЗ за размена на искуства и поддршка во процесот на изработка на изборната програма за претстојните избори“.

На крајот на октомври Мицкоски и Николоски беа во Будимпешта (на една од бројните средби со Орбан). Според соопштението на партијата, на средбата „беше направен пресек на соработката и работата на двете партии во насока на размена на искуствата кои се користат при изработка на програмата на ВМРО-ДПМНЕ за наредните избори. Воедно беше разговарано за идни проекти и планови за развој кои би се реализирале веднаш по промената на власта во Македонија“.

Изборите навистина се ближат, па бидејќи сегашново ВМРО-ДПМНЕ речиси и да нема вистински партнерски партии (иако е во најголемата паневропска групација) и сосем сигурно дека во штабот се подготвува изборната програма што би можело да им понудат единствените вистински пријатели од Фидес и самиот Орбан.

Осамениот лидер

Унгарскиот премиер денеска е најосамениот лидер во Европската унија. По победата на здружената опозиција во Полска и почетокот на развластувањето на десничарските популисти од Право и правда на Јарослав Качински, на Орбан не му остана никој во ЕУ кој ќе може да го држи заедничкиот плот во барањата од Брисел за владеењето на правото. Додуша, со старо-новиот словачки премиер (уште еден шампион на популизмот) Роберт Фицо, ќе може да гради нова оска во ЕУ, но специфичната тежина на Братислава е маргинална во однос на онаа на Варшава.

Кои искуства би можеле да ги искористат Мицкоски и ВМРО-ДПМНЕ од агендата на Фидес. Бидејќи се спротивставуваат на уставните измени „под бугарски диктат“ и сега и по изборите (Николоски) тие би можеле да ја разработат иницијативата што вчера ја почна унгарската влада.

Владата на Орбан во петокот започна „национална консултација“ означена како „заштита“ на земјата од наводните политики на Европската унија, вклучително и потенцијалното членство на Украина во блокот. Ова не е прва ваква консултација. Уште од 2015 година Орбан често користи вакви прашалници, поддржани со обемни мултимедијални кампањи, за да бара легитимитет за своите позиции и да ги нападне политиките на ЕУ.

Анкетата е финансирана од даночните обврзници. Таа е насловена како „Национални консултации за одбрана на нашиот суверенитет“, но нема правна тежина. Сепак, самиот Орбан ѝ даде политичка тежина кога на 10 ноември рече дека ако владата добие „потврда“ за нејзината политика во прашалникот, може да продолжи да „издржува“ во својата битка со Брисел за миграцијата. ВМРО-ДПМНЕ би можело да ја стави таа „национална консултација“ во изборната програма, особено за измената на уставот, ако веќе ѝ помагаат експертски групи на Фидес.

Во истражувањето има 11 прашања, испитаниците имаат само две алтернативи за избор. Во сите, освен во еден пример, првата опција е да се поддржи ставот на унгарската влада и да се спротивстави на наводните политики на ЕУ. Втората опција е да се прифатат наводните политики на ЕУ. Владата во петокот на својата Фејсбук страница ги обелодени прашањата вклучени во истражувањето.

Едно прашање тврди дека „Брисел сака да основа мигрантски гета“ во Унгарија. Тоа е слично тврдење како она на вмровските првенци за време на мигрантската криза дека бегалците што поминуваа низ Македонија ќе останат во нашата земја и ќе ги преплават градовите, па дури ќе основаат и свои гета. Тоа заплашување тогаш беше кажувано со најсилна реторика. Се разбира, од сето тоа ништо не се случи. Мигрантите имаа на ум свои дестинации во ЕУ, а не сиромашната Македонија.

Друго прашање вели дека „грантови од Брисел за палестинските организации стигнаа и до Хамас“. Четири од прашањата на анкетата се поврзани со соседна Украина. Тие се однесуваат на потенцијалното членство на Украина во ЕУ, планот на блокот да ѝ испрати повеќе оружје и финансиски да ја поддржи, како и забраната за увоз на украинските земјоделски производи од Унгарија. Будимпешта е во многу лоши односи односи со Киев поради правата на унгарското малцинство во Закарпатската област на Украина. Како тоа би се извело во прашањето во вмровската програма е работа на имагинација. Веројатно да се услови Бугарија околу правата на македонското малцинство таму.

Последното прашање од истражувањето има допирни точки со политиката што ВМРО-ДПМНЕ ја проповедаше 7-8 години за влијанието на Сорос во Македонија. Во прашањето од прашалникот на Фидес се тврди дека „парите од Брисел и од странство“ се користат за влијание врз унгарската политика. Фидес претходно оваа година објави дека подготвува закон за „заштита на суверенитетот на земјата“ од странско мешање. Не би било изненадувачки таква идеја да се постави и во изборната програма на ВМРО-ДПМНЕ. И така Мицкоски во август годинава пред доаѓањето на функционерот на Стејт департментот, Габриел Ескобар, тврдеше дека  американскиот дипломат ќе му вршел тортура. Да биде избегната „тортурата“ партијата би можела да предвиди „закон за заштита на суверенитетот на земјата“. Тогаш никој не ќе има право од македонскиот парламент да бара уставни измени и внесување на Бугарите. А „суверенитетот на земјата“ ќе се заштити и со тоа што ќе се оддалечуваме од ЕУ.