ПУБЛИКУМ Вистината на прво место
Германскиот Бундестаг вечерва ќе гласа за резолуцијата со која се дава поддршка за европската иднина на Северна Македонија, признание на македонската култура, идентитет и јазик, и 13 точки препораки за владата во Берлин. Резолуцијата ја поднесоа парламентарните групи на трите владејачки коалициски партнери во владата: Социјалдемократите, Зелените и Либералите.
„2023 е клучна година за европската иднина на Северна Македонија. Германија е цврсто посветена на европската перспектива на Северна Македонија и решително ја поддржува земјата на нејзиниот пат кон Европската унија.
Во последните две децении, Северна Македонија мина низ различни фази, во кои постоеше ризик од губење на јасната ориентација за приближување кон ЕУ и нејзините вредности. Во последните години земјата се врати на реален и амбициозен евроатлантски курс и реформски процес“, се наведува во резолуцијата.
„Пристапувањето на Северна Македонија во ЕУ е во обостран интерес. Успешниот пат кон пристапувањето во ЕУ има далекусежни симболични ефекти за целиот регион. Северна Македонија е мултиетнички модел. Германскиот Бундестаг ги признава македонската култура, идентитет и јазик. Во Европската Унија, која се карактеризира со голема разновидност на јазици и култури, јазиците се составен дел од нашето заедничко културно наследство. Јазичната разноликост се практикува во повеќејазичноста на програмите и во работата на институциите. Македонскиот јазик и култура дополнително ќе ја збогатат оваа разноликост. Европската унија го смета зачувувањето и заштитата на ова богатство како една од нејзините најважни задачи.”
Нарушен кредибилитет на ЕУ
Пратеникот на Либералите (ФДП) Томас Хакер, како еден од иницијаторите на резолуцијата во изјава за ДВ пред гласањето рече дека целта на Бундестагот е да ја охрабри Северна Македонија да го спроведе компромисот со Европската унија од летото 2022 година.
Во резолуцијата се наведува дека решавачко за идниот успех на пристапниот процес сега е надминување на одложувањето на пристапните преговори со ЕУ, процес кој, како што се вели, тргна во позитивна насока по потпишувањето на Договорот од Преспа.
„Нов предизвик во изминатите три години беше товарот врз процесот на пристапување на Северна Македонија поради билатералните прашања со соседна Бугарија, што на крајот доведе до предвремени избори во Северна Македонија на 15 јули 2020 година и го наруши кредибилитетот на Европската унија и процесот на проширување меѓу населението, во регионот и во другите земји кандидати. И покрај различните напори на двете страни и помошта од поединечни земји-членки на ЕУ, овие разлики сè уште не се целосно решени.”
– Бербок: Не смееме да ги изневериме Македонките и Македонците
Германскиот Бундестаг гледа опасност досегашниот процес на проширување на ЕУ повторно да застане поради билатерални конфликти.
„И покрај тоа што првата пристапна конференција на ЕУ со Северна Македонија се одржа на 19 јули 2022 година, сè уште не се отворени преговарачките поглавја со Северна Македонија. Според компромисот постигнат од страна на Советот со Северна Македонија во летото 2022 година, предуслов за сите понатамошни чекори за интеграција е уставниот амандман, кој предвидува вклучување на бугарската заедница во Уставот на Северна Македонија заедно со другите заедници, и за што е потребно двотретинско мнозинство во парламентот на Северна Македонија.”
„Итно“ со реформите
Оттука, германскиот Бундестаг оценува дека треба да се преземат сите напори за брзо изнаоѓање решение, за да се создадат услови за следниот чекор во пристапниот процес на Северна Македонија.
Понатаму, пратениците во германскиот парламент ја нотираат надворешно-политичката позиција на Северна Македонија во однос на војната во Украина, која е целосно сообразена со онаа на ЕУ, забележувајќи дека руската агресија, како и пандемијата на коронавирусот претходно, ја зголемиле економската и социјалната криза во земјата.
„Во оваа тешка ситуација, и владата и опозициските партии во Северна Македонија сносат голема одговорност за одржување на социјалниот мир и продолжување на демократскиот реформски курс. Тие се клучни за патот кон ЕУ кој е и во интерес на Германија“, се наведува во резолуцијата и се бара од владата „итно“ да ги спроведе потребните реформи во чувствителните области како што се борбата против корупцијата, зајакнување на довербата во судството и создавање поголема транспарентност во процесите на избор и назначување на важни функции во јавната администрација.
Германскиот Бундестаг на крајот на резолуцијата ја повикува владата во Берлин да ги преземе следните дејствија:
- Охрабрете ја Северна Македонија да вложи максимални напори за да создаде услови за отворање на првите преговарачки кластери, особено за спроведување на компромисот од летото 2022 година.
- Да се продолжи со интензивна поддршка на реформскиот процес за усогласување на законодавството на земјата со правото на ЕУ.
- Да се залага билатерално и во Советот на ЕУ за отворање на првите преговарачки кластери со Северна Македонија и да се осврне на одличната подготвеност на земјата за европска интеграција, која е пример за целиот регион.
- Да ја повика Бугарија да го поддржи патот на Северна Македонија кон ЕУ во рамките на компромисот договорен со Советот и да се воздржи од дополнителни услови.
- Конструктивно да ги поддржува напорите на Владата на Северна Македонија во областите на реформите во судството, административните реформи, борбата против корупцијата и организираниот криминал и зајакнувањето на владеењето на правото.
- Да се заложи на европско ниво, модернизираниот процес за пристапни преговори од 2020 година, да се дополни со атрактивни меѓучекори.
- Да се поттикнат промените во изборното законодавство и парламентарните реформи препорачани од ОБСЕ/ОДИХР и Венецијанската комисија на Советот на Европа во рамките на дијалогот Жан Моне.
- Да се испита степенот до кој оперативната соработка и техничката помош на полето на полициската работа може да се прошири со Северна Македонија како дел од балканската рута и како транзитна земја за прекугранични мрежи за шверц, истовремено одржувајќи ги стандардите за човекови права и азил, и до кој степен може да се промовираат мерки за обука за помош и модернизација на вооружените сили на Северна Македонија.
- Да се поддржат мерките за прифаќање и дијалог меѓу различните групи на население во Северна Македонија и правата за заштита на малцинствата, ЛГБТКју заедницата, како и лицата со посебни потреби.
- Понатамошно проширување на постоечките иницијативи за стручна обука, особено за да се сопре масовниот егзодус на квалификувани работници.
- Да се прошири работата на програмите за културна, образовна, истражувачка и иновативна политика со цел да се интензивираат односите со луѓето во Северна Македонија врз основа на заедничките европски вредности.
- Да се прошири дијалогот меѓу Европското јавно обвинителство и истражните органи во Северна Македонија на европско ниво.
- Да се работи на европско ниво за зголемување и диверзификација на енергетската безбедност и енергетската разновидност во земјата преку подобро поврзување со соседните земји и зголемување и диверзификација на обновливите извори на енергија.
